Bayatı-Şiraz muğamı haqqında bəzi mülahizələr
AZƏRBAYCAN MİLLİ KONSERVATORİYASI
“KONSERVATORİYA” 2021 №3 (52)
AMK-nın “Muğam (xanəndə)” kafedrasının baş müəllimi
Ünvan: Yasamal r., Ə.Ələkbərov küç. 7
E-mail: eliyev.vqar@bk.ru
BAYATI-ŞİRAZ MUĞAMI HAQQINDA BƏZİ MÜLAHİZƏLƏR
UOT 781,7
Xülasə: Təqdim olunan məqalədə “Bayatı-Şiraz” və “Bayatı-İsfahan” muğamlarının oxşar və fərqli cəhətləri qeyd olunur, eləcə də Azərbaycan bəstəkarlarının “Bayatı-Şiraz” muğamı əsasında simfonik muğam janrında yazdığı əsərlərdən söhbət açılır.
Açar sözlər: Muğam, şərq, musiqi, simfonik muğam, dəstgah, xanəndə
ƏDƏBİYYAT:
Azərbaycan dilində
- Axundov İ.A. Azərbaycan muğamları. Monoqrafiya. B.: Mütərcim, 2015, 96 s.
- Abdullayeva M. Azərbaycan musiqi tarixi. IV cild. Nazim Əliverdibəyov. B.:, 2019, s.76-102
- Bakıxanov Ə.M. Ömrüm sarı simi. B.: İşıq, 1985, 78 s.
- Bayramov T. Muğam ifaçılığı sənətinin formalaşmasında Mir Möhsün Nəvvabın rolu Konservatoriya” jurnalı 2017 — 3(37) s.4-9. URL:http://konservatoriya.az/wp-content/uploads/2020/03/Konservatoriya-2017-3-4-9.pdf
- Əmirov F.C. Musiqi aləmində. B.: Gənclik, 1983, 272 s.
- Ələkbərov S. Bayatı-Şiraz muğamında “İsfahanək” şöbəsi. // “Konservatoriya” jurnalı. 2020 1-2, s. 6-10. URL: http://konservatoriya.az/wp-content/uploads/2020/06/Konservatoriya_2020-1-2.6-10.pdf
- Əliyev İ. XIX-XXI əsrlərdə Azərbaycan muğam sənətinin təkamülünə dair. // “Konservatoriya” jurnalı, 2015-3, URL:http://konservatoriya.az/?p=1311
- Hacıbəyov Ü.Ə. Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları. B.: Yazıçı, 1985, 154 s.
- Xəlilov V.C. Muğamların tədrisinə aid metodik tövsiyələr. B.: XTN, 1982, 45 s.
- İmrani R.H. Muğam tarixi. B.: Elm, 1998, 280 s.
- Məmmədova R.A. Azərbaycan muğamı. B.: Elm, 2002, 278 s.
- Muğam ensiklopediyası. Redaksiya heyətinin sədri və baş redaktor M.Əliyeva. B.: Heydər Əliyev Fondu, 2008, 216 s. URL: http://mugam.musigi-dunya.az/
- Nəvvab M.M. Vüzuh-ül-Ərqam, B.: Еlm, 1989, 84 s.
- Səfərova Z.Y. Azərbaycan musiqi elmi (XIII-XX əsrlər). B.: Azərnəşr. 2006, 541 s
- Tağıyev R. VI-XIV əsrlərdə “İsfahan” muğamı. // “Konservatoriya” jurnalı. 2017-2. s.25-29. URL:http://konservatoriya.az/pdf/Konservatoriya-2017-2(25-29).pdf
- Zöhrabov R.F. Muğam. B.: Azərnəşr, 1991, 219 s.
Rus dilində
- Гулийев А.Н. Принципы контрастности в музыкальной драматургии азербайджанского мугама. Б.: Şərq-Qərb, 2009, 136 с.
- Мамедов Р. Гибридный жанр азербайджанской музыки – «Симфонический мугам» //“Konservatoriya” jurnalı 2017No3 (37) s.84-94 http:// konservatoriya.az/wp-content/uploads/2017/09/Konservatoriya-2017-3-84-94.pdf
Saytoqrafiya
- Alim Qasımov — Bayatı-Şiraz. URL:https://www.youtube.com/watch?v=lyYEpOXiC8U
- Bayatı-Şiraz. URL:http://kataloq.cmap.az/az/cultural-heritage/Music_Dance/Mugham/597
- Vikipediya, azad ensiklopediya. Səfiəddin Urməvi. URL:https://az.wikipedia.org/wiki/S%C9%99fi%C9%99ddin_Urm%C9%99vi
- Eldar Mansurov — «Bəhramnamə» — Bayatı-Şiraz (İfa: Elxan Mansurov (Tar)) | 2005 URL:https://www.youtube.com/watch?v=PUG66cfOOnI
Notoqrafiya:
- Əsədullayev A.M. Bayatı-Şiraz və Hümayun. B.: Adiloğlu, 2003, 48 s.
- Məmmədli Ə. Azərbaycan muğamları (İnstrumental). B.: Azərbaycan, 2010, 328 s.
Старший преподаватель АНК
НЕКОТОРЫЕ РАССУЖДЕНИЯ О МУГАМЕ “БАЯТЫ-ШИРАЗ”
Резюме: В представленной статье отмечается сходство и различие мугамов «Баяты-Шираз» и «Баяты-Исфахан», а также рассказывается о произведениях азербайджанских композиторов в жанре симфонического мугама на основе мугама «Баяты-Шираз».
Kлючевые слова: мугам Баяты-Шираз, мугам Баяты-Исфахан, симфонический мугам, джаз-мугам, рок- музыка и мугам
Chief teacher of ANC
SOME REFLECTIONS ABOUT MUGHAM «BAYATI-SHIRAZ»
Summary: The article highlights similar and different aspects of Bayati-Shiraz and Bayati-Isfahan mughams, as well as works written by Azerbaijani composers in the symphonic mugham genre based on Bayati-Shiraz mugham.
Keywords: Mugham, East, music, symphonic mugham, dastgah, singer
Rəyçilər:
professor Arif Babayev
professor Fəxrəddin Dadaşov