Xələtlə mükafatlanmanın tarixçəsi
AZƏRBAYCAN MİLLİ KONSERVATORİYASI
“KONSERVATORİYA” 2021 №3 (52)
AMK-nın dosenti, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
Ünvan: Bakı şəhəri, Yasamal rayonu, Ə.Ələkbərov küç. 7
E-mail: fqurbansoy@gmail.com
XƏLƏTLƏ MÜKAFATLANMANIN TARİXÇƏSİ
UOT: 7.033.3
Xülasə: Məqalədə İslam mədəniyyət ənənələri içərisində kamil sənətkarlara ən yüksək mükafat kimi hökmdarların xələt təqdim etməsi ənənəsinin tarixçəsi araşdırılır. Mənbələr əsasında yazılan araşdırmada tarixi fakt kimi şeir nümunələrindən də istifadə olunub.
Açar sözlər: Burdə qəsidəsi, Kəəb ibn Züheyr, xirqə, əba, xələt
ƏDƏBİYYAT:
- المنجد. بيروت، 2008 (Locket. Beyrut, 2008(
- دكتر سيّد جعفر سجّادي, فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی،تهران 1379
- )Doktor Seyid Cəfər Səccadi, Mistik Terminlər və Təfsirlər Lüğəti, Tehran, 2000(
- بوابة الشعراء: ديوان كعب بن زهير (Şairlər qapısı: Divan Kəab bin Züheyr)
- نظامی گنجوی؛ شرفنامه؛ باکو 1947
- Nizami Gəncəvi; Şərəfnamə; Bakı 1947
- Kaʿb b. Zuhayr/ Basset, R. // Encyclopedia of Islam. 2 ed: [англ.]. — Leiden: E. J. Brill, 1960-2005.
- Arnold, Т. A. «Septem Moallakat» (Лпц., 1850);
- Ahlwardt, W. «Six ancient Arabic poets» (Л., 1870).
- Caussin de Perceyal. «Essai sur l’histoire des Arabes avant l’Islamisme» (П., 1847, т. II, 527 след.).
- Кааб бен-Зогейр// Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890-
- Wolff, «Die sieben Preisgedichte der Araber», 1857
- Michael A. Sells and M. J. Sells, Bānat Suʿād: translation and introduction, // Journal of Arabic Literature Vol. 21, No. 2 (Sep., 1990), pp. 140-154
- Esat Ayyıldız, Klasik Arap Şiirinde Emevî Dönemine Kadar Hiciv. Ankara: Gece Kitaplığı, 2020. p.146-147.
- Penzer, Norman Mosley. «The Harem«, Chapter XI
- Gilman, D. C.; Peck, H. T.; Colby, F. M., eds. (1905). «Kaab ibn Zuhayr» . New International Encyclopedia(1st ed.). New York: Dodd, Mead.
- Mövlana Abdurrahman Cami “Şevahid-Ün Nübüvve” (Peygamberlik Müjdeleri) Hazırlayan Hüseyn Hilmi İşık, Hakikat Kitabevi Yayınları № 11, İstanbul, 2015
- Süleyman Uludağ “Tasavvuf terimleri sözlüğü” Kabalcı Yayımevi, İstanbul, 2001
- Ahmet Talat Onay “Eski Türk edebiyyatında mezmunlar ve izahı”Milli egitim basımevi, İstanbul, 1996
- Quliyev H.A. Azərbaycanda ailə məişətinin bəzi məsələləri. B.: Elm, 1988, 129 s.
- İmadəddin Nəsimi. Əsərləri. B.: Azərnəşr, 1973, 672 s.
- Cəfər Cabbarlı. Əsərləri 4 cilddə. B.: Şərq-Qərb, 2005. 288 s.
- Ahmed Talat [Onay], Âşık Dertli: Hayatı ve Divânı, Bolu, 1928.
- Belîğ, Divan, İstanbul 1258, s. 85, 109, 125 vd.
- Aşıq Ələsgər. Əsərləri 2 cilddə. B.: Elm, 1973, 74 s.
- Sadakat islami Forum. URL:http://www.sadakatforum.com/kab-bin-zuheyrin-kasidei-burdesi-t8487.0.html
Доцент АНК, доктор филологических наук
ОБ ИСТОРИИ НАГРАЖДЕНИЯ ХАЛАТОМ В ИСЛАМСКОЙ ТРАДИЦИИ
Резюме: В статье рассматривается история вручения мантии (халата) в исламской культуре высокопочтенным деятелям искусств как высшей награды от правителя. Aрабский поэт-классик Кааб ибн Зухайр (569-647) приехал в Медину, принял Ислам и прочел касыду-панегирик пророку Мухаммеду (мир ему и благословение) и пророк наградил его своим халатом. С тех это стало доброй традицией в исламском мире. В исследовании, написанном на основе достоверных источников, в качестве фактического материала использованы и примеры из классической поэзии.
Ключевые слова: Кааб ибн Зухайр, касыда «Бурда», халат Пророка, хырка, аба
Associate Professor of ANC, Ph.D
THE STORY OF DRESSING GOWN AWARD
Summary: The article discusses the history of presenting a mantle — a robe to highly respected artists as the highest award from a ruler in Islamic culture.The Arab classic poet Kaab ibn Zuhayir (569-647) come to Medina, converted to Islam and read the qasida- panegyric the Prophed Muhammad (peace and blessings be upon him). The Prophet awarded him with his dressing gown. Since then, it has become a tradition in the Islamic world to donate a dressing gown to poet and a highly respected artist’s.
Keywords: Kaab ibn Zuhair, Qasida «Burda», the Prophet’s robe, xirka, aba, dressing gown
Rəyçilər:
filologiya üzrə elmlər doktoru Fəridə Əzizova
filologiya üzrə elmlər doktoru Məleykə Hüseynova