Rais Rəsulzadənin əsərlərində vətən mövzusunun təcəssümü
AZƏRBAYCAN MİLLİ KONSERVATORİYASI
“KONSERVATORİYA» 2022 №2 (55)
Azərbaycan Dövlət Pedoqoji Universitetinin müəllimi,
Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Akademiyasının doktorantı
Elmi rəhbər: ATMU-nun dosenti,
sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Günay Qafarova
E-mail: mazandarova@inbox.ru
ORCİD: 0000-0001-6745-198X
UOT: 75.02
RAİS RƏSULZADƏNİN ƏSƏRLƏRİNDƏ VƏTƏN MÖVZUSUNUN TƏCƏSSÜMÜ
Xülasə: Məqalə Azərbaycanın Əməkdar rəssamı Rais Rəsulzadənin Qarabağ, vətən, müharibə mövzusuna həsr edilmiş əsərlərindən və rəssamın bu mövzuya ümumi baxışından bəhs edir. Rəssamın inkişafı və formalaşması Azərbaycanla qırılmaz şəkildə bağlıdır. Sənətsevərlər, sənətşünaslar və Azərbaycan rəssamlarının müxtəlif nəsilləri ustadın əsərləri ilə geniş mənada tanışdırlar. Fərqli janrlarda əsərləri olmasına baxmayaraq, rəssam mənzərə janrında yaratmağa üstünlük verir. Bu səbəbdən rəssamın Qarabağa aid həm portret, həm də mənzərə əsərlərini görə bilərik. Bu mövzuda əsər ənənələrinə sadiq qalaraq o, məkana və hadisəyə uyğun fərqli koloritə malik unikal rəsmlər yaratmağı bacarıb. Müəllif rəssamın müharibə mövzusundakı yaradıcılığını rəssam bacarığı rakursundan araşdırır və Azərbaycan incəsənətində rəssamın yerini müəyyənləşdirməyə çalışır.
Açar sözlər: rəssam Rais Rəsulzadə, tablo, müharibə, mənzərə, sənət əsəri, yaradıcılıq, janr
ƏDƏBİYYAT:
- Bağırzadə N. Uzaqdakı yaxınlar. Bakı 2015. S.84
- Bağırzadə N. Gecikmiş etiraf kimi. Bakı 2007. S.91
- Əliyev Ziyadxan. Repressiya yellərindən keçən sənət yolu. // “Mədəniyyət. az” dərgisi. 31.01.2014. URL:https://medeniyyet.az/page/news/19651/Rep%C2%ADres%C2%ADsi%C2%ADya-yel%C2%ADle%C2%ADrin%C2%ADden-ke%C2%ADcen-se%C2%ADnet-yo%C2%ADlu.html?lang=az
- Hüseynov Rafael. Adında və fırçasında işıq daşıyan. // “525-ci qəzet”, 01.02.2017. URL:https://525.az/news/72778-adinda-ve-fircasinda-isiq-dasiyan-fotolar
- Məmmədli Elçin. Həyatı fırçada təsdiqini tapdı // Ədalət. 2011. 28 may. S. 18. URL:http://anl.az/down/meqale/adalet/2011/may/zh234.htm
Saytoqrafiya:
- “Vətənin keşiyində duran əsgər kimi qürurluyam!” 28 mart 2018 10:58 URL:https://mod.gov.az/az/pre/22084.html
- İsmayılova Ayşən. Rais Rəsulzadə: “Rəsulzadənin nəvəsi olmaq həm şərəfdir, həm də böyük məsuliyyətdir” – MÜSAHİBƏ. // “1news.az” saytı. 13:40 — 17 / 03 / 2022. URL:https://1news.az/az/news/20220317122805177-Rais-Resulzade-Resulzadenin-nevesi-olmaq-hem-sherefdir-hem-de-boyuk-mesuliyyetdir-MUSAHIBE
- Sürgündə doğulmuş rəssam — Rais Rəsulzadə. // “BBC News” Azərbaycanca. 1 Noyabr 2016. URL:https://www.bbc.com/azeri/azerbaijan-37830144 ; URL:https://www.youtube.com/watch?v=5_TGs-vqUpg
- Rais Rəsulzadə: “O lövhəni əməlli-başlı düzəldib asmaq lazımdır”// “Amerikanın səsi”, Azadlıq radiosu. 28 yanvar 2019. URL:https://www.amerikaninsesi.org/a/rais-r%C9%99sulzad%C9%99-o-l%C3%B6vh%C9%99ni-%C9%99m%C9%99lli-ba%C5%9Fl%C4%B1-d%C3%BCz%C9%99ldib-asmaq-laz%C4%B1md%C4%B1r-/4762296.html
- Azadlıq radiosu. Rəsulzadənin nəvəsi Rais bəylə müsahibə. 31.12.2020. URL:https://www.youtube.com/watch?v=DiWHo0snLJk
- Vikipediya açıq ensiklopediya. Şuşanın işğalı. URL:https://az.m.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eu%C5%9Fan%C4%B1n_i%C5%9F%C4%9Fal%C4%B1
- Vikipediya açıq ensiklopediya. Rais Rəsulzadə. https://az.wikipedia.org/wiki/Rais_R%C9%99sulzad%C9%99
Kataloqlar:
- Rais Rəsulzadə. Ön söz Rafael Hüseynovundur: “Adında və fırçasında işıq daşıyan”. Bakı, 2016. 50 s.
- Rais Rəsulzadə. Ön söz Ziyadxan Əliyevin. Bakı, 2016, 8 s.
Преподаватель Азербайджанского Государственного
Педагогического Университета,
докторант Азербайджанской Государственной Художественной Академии
ПАТРИОТИЧЕСКАЯ ТЕМАТИКА В ПРОИЗВЕДЕНИЯХ РАИСА РАСУЛЗАДЕ
Резюме: Статья представляет собой обзор произведений заслуженного художника Азербайджана Раиса Расулзаде на темы Карабаха, Родины и войны в целом. Развитие и становление художника неразрывно связано с Азербайджаном. С творчеством мастера широко знакомы разные поколения любителей искусства, искусствоведов и азербайджанских художников. Несмотря на то, что в его творчестве представлены работы в разных жанрах, художник предпочитает работать в жанре пейзажа. По портретам художника и пейзажам Карабаха, придерживаясь работ на эту тему, ему удалось создать уникальные картины с разными цветами в зависимости от пространства и события. Представленная статья призвана доказать и проиллюстрировать патриотизм молодого поколения в его творчестве. Автор исследует такие понятия, как «военное творчество художника», «творчество художника», «место художника в Азербайджанском искусстве».
Ключевые слова: художник Раис Расулзаде, картина, война, пейзаж, произведение искусства, творчество, жанр
Lecturer of the Azerbaijan State Pedagogical University,
Doctoral student of the Azerbaijan State Art Academy
PATRIOTIC THEMES IN THE WORKS OF RAIS RASULZADE
Summary: The article deals with the works of the Honored Artist of Azerbaijan Rais Rasulzade on the theme of Karabakh, homeland, war and the general artist’s view on this topic. The development and formation of the artist is inextricably linked with Azerbaijan. Different generations of art lovers, art critics and Azerbaijani artists are widely acquainted with the works of the master. Although he has works in different genres, the artist prefers to create in the genre of landscape. For this reason, we can see both portraits and landscapes of the artist related to Karabakh. Adhering to the traditions of the work on this theme, he was able to create unique paintings with different colors according to space and event. The purpose of this article is to show the young generation the love of country in his work and to be an example. The author explores such concepts as «artist’s creativity on the subject of war», «artist’s ability», «artist’s place in Azerbaijani art».
Keywords painter Rais Rasulzade, painting, war, landscape, work of art, creativity, genre
Rəyçilər:
ATMU-nun dosenti, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Günay Qafarova
sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Məryəm Kazımova