Ərtoğrul Cavidin Azərbaycan musiqi tarixində yeri və rolu
AZƏRBAYCAN MİLLİ KONSERVATORİYASI
“KONSERVATORİYA” 2022 №3 (56)
AMK-nın müəllimi
Ünvan: Yasamal r.,Ələsgər Ələkbərov küç.7
E-mail: rovshen.tar@mail.ru
ƏRTOĞRUL CAVİDİN AZƏRBAYCAN MUSİQİ TARİXİNDƏ
YERİ VƏ ROLU
Xülasə: Məqalədə dahi şair, dramaturq Hüseyn Cavidin gənc oğlu, bəstəkar, şair, rəssam, folklorşünas, tənqidçi və əsl vətəndaş olan Ərtoğrul Cavidin həyat və yaradıcılığına, ictimai fəaliyyətinə nəzər salınaraq mülahizələr irəli sürülmüşdür. Burada həmçinin Ərtoğrul Cavidin müasirləri onun həyat hekayəsini öz hafizələrindən yaddaşa köçürərək xatirələrdə ifadə edirlər. Həmin xatirələrində bir neçəsi məqalədə öz məntiqli yerini almışdır. Məqalədə həmçinin Ərtoğrul Cavid haqqında buraxılan 13 cildlik kitablarda onun bəzi xatirə və düşüncələri, rəyləri də verilmişdir.
Açar sözlər: Ərtoğrul Cavid, folklorşünas, Üzeyir Hacıbəyli, xalq mahnıları, muğam, bəstəkar, şair
ƏDƏBİYYAT:
- Azərbaycan adət-ənənələri və Ərtoğrul Cavid. I cild. B.: Çaşıoğlu, 2011, 369 s.
- Azərbaycan Klassik musiqi mətnləri və Ərtoğrul Cavid. II cild. B.: Çaşıoğlu,2011, 272 s.
- Azərbaycan dastanları və Ərtoğrul Cavid. V cild. B.: Çaşıoğlu, 2011, 328 s.
- Azərbaycan aşıq yaradıcılığı və Ərtoğrul Cavid. IX cild. B.: Çaşıoğlu, 2011, 304 s.
- Cavid ocağının istedadla nurlanmış övladı. Məqalələr toplusu, redaktor G.İ.Babaxanlı. B.: Elm və Təhsil, 2019, 274 s.
- Həşimova S.K. Ərtoğrul Cavidin ədəbi-elmi irsi. Avtoreferat. B.: 2002, 26 s.
- Hüseynov R.B. Vaxtdan uca. B.: 1987, İşıq, 361 s.
- Quliyev N.P. Hüseyn Cavidin natamam əsəri Ərtoğrul Cavid. B.: Elm və Təhsil, 2019, 120 s.
- Rəsizadə Ə.C. Azərbaycan musiqisinin keçmişi və adətləri haqqında Süleyman Mansurovun xatirələri. – B.: Çaşıoğlu, 2011, 103.
- Üzeyir Hacıbəyov Ensiklopediyası. B.: Şərq-Qərb, 2007, 264 s.
Notlar:
- Ərtoğrul Cavid. Fortepiano üçün “9 variasiya”. B.: İşıq, 1991, 16 s.
Saytoqrafiya:
- “Ərtoğrul Cavidin Üzeyir Hacıbəyliyə yazdığı məktub”.
- URL:https://kulis.az/xeber/media/ertogrul-mektubunda-uzeyir-beyden-ne-xahis-etmisdi-colorredhuseyn-cavidin-24-yasinda-olen-yegane-oglucolor-34475
- Aysel Kərim. “Cavid irsinin təntənəsi”.
- URL:https://525.az/news/131536-ertogrul-cavid-irsinin-tentenesi
- URL:https://www.youtube.com/watch?v=C8o76KMbxFs
- URL:https://www.google.az/search?q=%C9%99rto%C4%9Frul+cavid&sxsrf=ALiCzsbpUJ47GYyYejPN0mFvFFXAAJwJng%3A1670962261837&source=hp&ei=VdyYY_3WMNWLxc8P6_-MwAQ&iflsig=AJiK0e8AAAAAY5jqZUXOK6T9pFKi54lm4AKyYq3YpoUy&oq=%C6%8FRT&gs_lcp=Cgdnd3Mtd2l6EAEYATIFCAAQgAQyBQgAEIAEMgUIABCABDIFCAAQgAQyBQgAEIAEMgUIABCABDIFCAAQgAQyBQgAEIAEMgUIABCABDIFCAAQgAQ6BwgjEOoCECc6BAgjECc6CwgAEIAEELEDEIMBOggIABCxAxCDAToICAAQgAQQsQNQjgRYsRRg9CdoAXAAeACAAZ0CiAHcBJIBBTAuMi4xmAEAoAEBsAEK&sclient=gws-wiz#fpstate=ive&vld=cid:a5a8657e,vid:C8o76KMbxFs
- İradə Sarıyeva. “Nakam bəstəkar, folklorçu, musiqişünas, rəssam Ərtoğrul Cavid irsinə qədirbilən münasibət”. URL:https://www.baki-xeber.com/layihe/ 28213.html
- Ərtoğrul Cavid. “Leylanın vəsfi”. URL: https://www.youtube.com/watch?v=C8o76KMbxFs
- Ülviyyə Həsənqızı. Ərtoğrol Cavidin əsərlərinin son 3 cildinin təqdimat mərasimi keçirilib. URL:https://report.az/edebiyyat/ertogrul-cavidin-coxcildliyinin-son-3-cildinin-teqdimat-merasimi-kecirilib/
- Rafael Hüseynovun Turan Cavid ilə söhbəti. “Axşam görüşləri” verilişi. Radio FM 105.0
- 18 sentyabr 1992-ci il. URL:https://www.youtube.com/watch?v=WZmq-LwZqUQ&t=28s
- Aytac Babayeva – “Puç olan simfoniyalar”
- URL:https://kayzen.az/blog/edebiyyat/26818/pu%C3%A7-olan-simfoniyalar-%C9%99rto%C4%9Frol-cavidin-%C9%99ziz-xatir%C9%99sin%C9%99.html
- Üzeyir Hacıbəyliyə həsr olunmuş rəsmlər. URL:http://uzeyir.musigi-dunya.az/az/pictures.html
Педагог АНК
МЕСТО И РОЛЬ ЭРТОГРУЛА ДЖАВИДА В ИСТОРИИ
АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ МУЗЫКИ
Резюме: В статье рассматривается жизнь и творчество композитора, поэта, художника, фольклориста, критика и подлинного гражданина Эртогрула Джавида – сына гениального поэта, драматурга Гусейна Джавида. Представлены воспоминания современников Эртогрула Джавида, а также его мысли и взгляды, которые нашли отражения в опубликованном 13-титомнике об Эртогруле Джавиде.
Ключевые слова: Эртогрул Джавид, фольклорист, Узеир Гаджибейли, народные песни, мугам, композитор, поэт
Lecturer of ANC
ARTOGRUL JAVID’S PLACE AND ROLE IN THE HISTORY
OF AZERBAIJAN MUSIC
Summary: The article examines the life and creativity of Ertogrul Javid – the son of the genius poet, dramatist Huseyn Javid, composer, poet, artist, folklorist, critic and true citizen, and his social activities. The memoirs of Artogrul Javid’s contemporaries are presented, as well as his thoughts and views, which are reflected in the published 13-volume book about Artogrul Javid.
Keywords: Artogrul Javid, folklorist, Uzeyir Hajibeyli, folk songs, mugham, composer, poet
Rəyçilər:
sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, professor Təranə Əliyeva
AMK-nın professoru Ramiz Əzizov