AZƏRBAYCAN MİLLİ KONSERVATORİYASI

«KONSERVATORİYA» 2018 № 4

Mehmet Sait Halim GENÇOĞLU

Kafkas Üniversitesi Devlet Konservatuarı, Öğretim Görevlisi

Email: mshgencoglu@gmail.com

UOT: 78,07   

TÜRK MÛSİKÎSİ’NDE GÜFTE – BESTE MÜNÂSEBETİ

endir

 

PDF

 

 

 

Özet: Türk Mûsikîsi eserlerini meydana getiren iki aslî unsur olan güfte (söz) ve beste (ezgi), birtakım kâidelere göre bir araya getirilmiştir. Bu çalışma; Türk Mû­sikîsi’nde güfte-beste ilişkisinde ölçüt olarak kullanılan prozodi, arûz ve Türkçe’ye özgü fonetik-gramatik kuralları tümüyle ele alarak mukâyeseli bir değerlendirmeyle ortaya koymaktadır. Çalışmada; kaynak tarama, karşılaş­tır­ma, kritik ve analiz yöntemleri kullanılmıştır. Çalışma; bu konudaki bilgi kirli­li­ğini, yaklaşım hatalarını ortadan kaldırması ve değerlendirme esaslarını belirlemesi bakımından önemlidir.

Anahtar Kelimeler: Güfte — Beste Münâsebeti, Prozodi, Arûz, Türk Dili ve Müzik

KAYNAKÇA:

  1. Anıl, Avni (1970), Sâdeddin Kaynak Eserleri ve Görüşler, Mûsikî ve Nota Mecmuası, sy. 5, C. 1, İstanbul
  2. Arel, Hüseyin Sadettin (1992), (Haz. Murat Bardakçı), Prozodi Dersleri, Pan Yayıncılık, İstanbul
  3. Ataman, Sâdî Yâver (1992), Eski Türk Düğünleri, TTK Basımevi, Ankara
  4. Belviranlı, Ali Kemal (1965), Aruz ve Âhenk, Selçuk Yayınları, Konya
  5. Budak, Ogün Atilla (2000), Türk Müziği’nin Kökeni – Gelişimi, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları
  6. Cançelik, Ali (2010), XVIII. Yüzyıl Dîvan Şiir–Mûsikî İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
  7. Çıpan, Mustafa (1999), Güfte İncelemesi I, Selçuk Üniversitesi Yaşatma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, Konya
  8. Devellioğlu, Ferit (2011), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi Yayınları, 28. Baskı, Ankara
  9. Eugenia Popescu – Judetz (2007), (Çev. Bülent Aksoy), Türk Mûsikî Kültürünün Anlamları, 3. Baskı, Pan Yayıncılık, İstanbul
  10. Gazimihâl, M. Râgıp (1961), Mûsikî Sözlüğü, Millî Eğitim Basımevi, İstanbul
  11. Gökalp, Ziya (1990), Türkçülüğün Esasları, Kültür Bakanlığı Yayınları, 2. Baskı, Ankara
  12. Güldaş, Saadet (2010), Vurgu ve Vurgulamaları İle Türk Mûsikîsi’nde Prozodi, İstanbul
  13. Hatipoğlu, Ahmet (1983), Karşılaştırmalı ve Uygulamalı Türk Mûsikîsi Prozodisi, TRT Müzik Dairesi Yayınları, Ankara
  14. Heyet (1995), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Büyük Lûgat, TÜRDAV, İstanbul
  15. İlerici, Kemal (1981), Bestecilik Bakımından Türk Müziği ve Armonisi, Millî Eğitim Basımevi, 2. Baskı, İstanbul
  16. İlhan, A. Başak (2013), Klâsik Türk Mûsikîsi 5 ilâ 10 Zamanlı UsûllerdeUsûl – Aruz Vezni İlişkisi, Yayınlanmamış YL Tezi, İstanbul
  17. Kaplan, Mehmet (1982), Kültür ve Dil, Dergâh Yayınları, 1. Baskı, İstanbul
  18. Monroe, Harriet (1922), “Prosody”, Poetry, 20, No. 3, s. 149
  19. Özdemir, Sinem (2009), Popülerleşme Sürecinde Türk Müziği ve Bu Süreçte Bir Bestekâr: Sâdettin Kaynak, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İTÜ SBE, İstanbul
  20. Öztuna, Yılmaz (1976), Türk Mûsikîsi Ansiklopedisi, Millî Eğitim Basımevi, 1. Baskı, 2. Cilt, 2. Kısım, İstanbul
  21. Sayan, Erol (2003), Müziğimize Dâir Görüşler Analizler Öneriler, ODTÜ Geliştirme Vakfı Yayıncılık ve İletişim A. Ş. Yayınları, 1. Baskı, Ankara
  22. Tanrıkorur, Cinuçen (2003) Osmanlı Dönemi Türk Mûsikîsi, Dergâh Yayınları, İstanbul
  23. Tekin, Hatice Selen (2011), “Şâir ve Besteci Arasındaki Âhenk”, Turkish Studies, Vol. 6/3, s. 329-354
  24. TRT TSM Repertuarı: 10723, 4899, 7385
  25. TRT THM Repertuarı: 615
  26. Uçan, Ali (1998), Atatürk ve Türk Müzik İnkılâbı’na Genel Bir Bakış,Opera Bale Dergisi, Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü Yayınları, sy. 22, Ankara
  27. Uysal, Selçuk (2010), Mûsikî Edebiyâtı, Doğu Kitabevi, İstanbul

 

Mehmet Sait Halim GENÇOĞLU

State Conservatory Of The Caucasus University, prelector

 

THE RELATIONSHIP OF LYRICS – MELODY IN TURKISH MUSIC

 

Summary: The lyric sand melody which are the essential elements that make up the Turkish Music works, have been brought together according to some rules. This study reveals a comparative evaluation of phonetic-grammatical rules in Turkish prozody, aruz system which is used as a criterion in the relationship of lyric sand melody in Turkish Music. It is used in the study resources careening, comparison, critical and analysis methods. The study is important in terms of eliminating thein formation pollution, approach error sanded terming the evaluation principles.

Key words: The Relationship of lyrics – Melody, Prozody, Arûz, Turkish Language and Music

 

Rəyçi: filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Fəxrəddin Baxşəliyev

 

Mövzuya uyğun

  • yazı yoxdur