AZƏRBAYCAN MİLLİ KONSERVATORİYASI

“KONSERVATORİYA» 2022 №1 (54) 

Sevinc RZAYEVA

Sənətşünaslıq magistri

Ünvan: Yasamal r. Ə.Ələkbərov küç. 7

Elmi rəhbər: sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru,

professor Fəttah Xalıqzadə

E-mail: sevinc-seva-qasimova@mail.ru

UOT:78.031.4

ŞƏKİ MÖVLUD MƏRASİMLƏRİNDƏ SÖZ, MUSİQİ

VƏ AYİNİN VƏHDƏTİ

 

Xülasə: Şəkidə keçirilən dini mərasimlərin musiqisində mübariz ruh, həyata nik­bin, inamlı baxış üstünlük təşkil edir. “Mövlud” insanların xoş günlərində və iş­lə­rin­də, ailədə, nəsildə yeni övladın dünyaya gəlməsinin sevinci münasibətilə, ha­be­lə yeni evə, mənzilə köçmə zamanı xeyir-dua, bərəkət məqsədi ilə təşkil olunur. “Möv­lud” evlərdə sevincə, ziyafətə, insanların üzlərində təbəssümə səbəb olur. Fik­rimizcə, bu bölgənin adət-ənənələri, dünyaya islami yöndən baxışı, artıq folk­lor­da özünə yer açmış Şəki dini musiqi mərasimləri milli musiqi yaradıcılıq sa­hə­si­nin çox maraqlı və özünəməxsus nümunələrindən biridir.

Açar sözlər: Mövlud, Şəki, mərasim, dini musiqi, Osmanlı, Süleyman Çələbi, Sultan Murad, Şəki folkloru, Cənnət Şərqisi

endir

PDF

ƏDƏBİYYAT:

  1. Abdullayeva M. “Azərbaycan folklorunun regional xüsusiyyətləri (Şəki Zaqatala folk­lor nümunələri əsasında)” dissertasiyasıının avtoreferatı. B., Elm və Təhsil, 2012, 248 s.
  2. Azərbaycan folklor antologiyası. VI cild – Şəki folkloru – II cild. B., Nurlan, 2008, 531 s.
  3. Azərbaycan tarixi (ən qədim zamanlardan XX əsrədək) – I cild – ali məktəblər üçün dərslik (Z.Bünyadov və Y.B.Yusifovun red.ilə) B., Çıraq, 2007, 359 s.
  4. Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. X cild. B., Azərbaycan S.S.R Dövlət nəşriyyatı, 1987, 610 s.
  5. Azərbaycan tarixi üzrə qaynaqlar. B., Çıraq, 2007, 400 s.
  6. Cəfərov N. Azərbaycan mədəniyyət məsələləri. B., BDU, 2000, 50 s.
  7. Əliyev F. XVIII əsrin II yarısında Şimali Azərbaycan şəhərləri. B., Elm, 1960, 297 s.
  8. Əşrəf İsrafil. Firudin İbrahimov. Şəki müstəqillik illərində – I kitab. B., Mütərcim, 2002, 208 s.
  9. Əzimli F. Azərbaycan xalq musiqisinin qısa lüğəti. B., Hərbi nəşriyyat, 2000, 132 s.
  10. Xalıqzadə F. Şeki Mevlid Mərasimlərinin Musiqisi. Çukuroba Universitəsi Türkoloji Araştırmaları Merkezi (Elektron kitab). № 14360
  11. Kərimov K. Şəki (bələdçi). B., Azərnəşr, 1969, 64 s.
  12. Mahmudov Y. Odlar yurduna səyahət. B., Gənclik, 1980, 120 s.
  13. Mustafayev A.N. Şəki sənətkarlar diyarıdır. B.. Elm, 1987, 104 s.
  14. Seyidov M. Azərbaycan xalqının soykökünü düşünərkən. B., Yazıçı, 1989, 442 s.
  15. Şuşinski F. Azərbaycan xalq musiqiçiləri. B., Yazıçı, 1985, 389 s.
  16. Ə. Əlifba və Təcvid. I kitab, Bakı: Əlhuda, 1999, 320 s.
  17. Hüseynova L. İslamda musiqi məfhumu. // “Musiqi dünyası” jurnalı. Bakı: N 3-4/5, 2000, s. 142-143
  18. İslam, tarix, fəlsəfə, ibadətlər. Bakı: Elm, 1994, 189 s.
  19. Seyidova S. Qədim Azərbaycan mərasim musiqisi. Ali və orta ixtisas musiqi məktəbləri üçün dərs vəsaiti. B.: Mars-Print, 2005, 117 s.
  20. Seyidova S. Üzeyir Hacıbəyov və dini musiqi. // “Musiqi dünyası” jurnalı. №1, 1999, s.7981 

 

Севиндж РЗАЕВА

Магистр искусствоведения

 

ЕДИНСТВО СЛОВА, МУЗЫКИ И РИТУАЛА В ЦЕРЕМОНИЯХ

«МОВЛУД» В ШЕКИ

 

Резюмe: В музыке религиозных обрядов, проводимых в Шеки, преобладает воинственный дух, оптимистичный и уверенный взгляд на жизнь. В представленной статье раскрываются традиции этого региона, ис­ламс­кое мировоззрение, шекинские религиозные музыкальные обряды, которые уже нашли свое место в фольклоре и являются одним из очень интересных и уни­каль­ных образцов национального музыкального творчества.

Ключевые слова: Церемония Мевлуд, город Шеки, религиозная музыка, Османская империя, Сулейман Челеби, Султан Мурад, Шекинская фольклорная культура, райская песнь


 Sevinj RZAYEVA

Master of Arts

 

UNITY OF WORD, MUSIC AND RITUAL IN MOVLUD 

CEREMONIES IN SHEKI

 

Summary: The music of the religious ceremonies held in Shaki is dominated by a militant spirit, an optimistic and confident view of life. In this article talks about the traditions of this region, the Islamic view of the world, the Sheki religious music ceremonies, which have already found their place in folklore, are one of very interesting and unique examples of national musical creativity.

Keywords: Movlud Ceremony, Shaki, religious music, Ottoman, Suleyman Çelebi, Sultan Murad, Shaki folklore culture, heavenly song

 

 Rəyçilər: 

sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, professor Fəttah Xalıqzadə 

filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Fəxrəddin Baxşəliyev

Mövzuya uyğun