«Humay» baletinin bədii konsepsiyasında leytmotiv sisteminin rolu
AZƏRBAYCAN MİLLİ KONSERVATORİYASI
«KONSERVATORİYA» 2019 № 3 (45)
AMK-nın dissertantı
Elmi rəhbər: sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru, professor Ülkər Əliyeva
Ünvan: Yasamal r, Ə.Ələkbərov 7
Email: sheb.87@mail.ru
UOT 78.071.1
“HUMAY” BALETİNİN BƏDİİ KONSEPSİYASINDA LEYTMOTİV SİSTEMİNİN ROLU
Xülasə: Məqalədə bəstəkar Nəriman Məmmədovun xalq şairi Səməd Vurğunun “Komsomol poeması”nın motivləri əsasında bəstələdiyi “Humay” baletinin ümumi xarakteristikasından bəhs edilir. Baletin obraz sferası və dramaturji inkişafı fonunda hər nömrə və səhnənin əhəmiyyəti vurğulanır. Məqalədə həmçinin ilk dəfə olaraq baletin leytmotiv və leytakkordları təhlil olunmuş, onların obraz xarakteristikası və səhnə inkişafındakı rolu təqdim olunmuşdur.
Açar sözlər: Leytmotiv, leytakkord, balet, “Humay”, “Komsomol poeması”, Səməd Vurğun, Nəriman Məmmədov
ƏDƏBİYYAT:
- Əhmədov C.; İsmayılova A. “Komsomol poeması” səhnədə. // “Azərbaycan müəllimi” qəz., Bakı, 1961, 4 may
- Qafarova Z. Bəstəkarın ilk baleti. // “Ədəbiyyat və incəsənət” qəz., Bakı, 1977, 28 may
- Sadiq Ş. “Komsomol poeması”nın yaranması, nəşri və tədqiq barədə bəzi qeydlər. // “Azərbaycan” jurnalı, 1961, №9, s. 213-220
- Səməd Vurğun. Əsərləri: Altı cilddə, VI c., B.: AEA nəşriyyatı, 1972, 461 s.
- Мамедов Н. Умай балет. Kлавир. М.: Советский композитор, 1988,102 с.
Диссертант АНК
РОЛЬ ЛЕЙТМОТИВНОЙ СИСТЕМЫ В ХУДОЖЕСТВЕННОЙ КОНЦЕПЦИИ БАЛЕТА «ХУМАЙ»
Резюме: В статье представлена общая характеристика балета Наримана Мамедова “Хумай”, написанного композитором по мотивам «Комсомольской поэмы» народного поэта Самеда Вургуна. В статье подчёркивается важность каждого номера и сцены в определении образной сферы и развитии драматургии балета. Также впервые представлен анализ лейтмотивов и лейтаккордов балета, дана их образная характеристика и определена роль в развитии сценического действия.
Ключевые слова: Лейтмотив, лейтаккорд, балет, «Хумай», «Комсомольская поэма», Самед Вургун, Нариман Мамедов
candidate for a degree of ANC
THE ROLE OF THE LEITMOTIF SYSTEM IN THE ARTISTIC CONCEPT OF THE BALLET “HUMAY”
Summary: the article presents the general characteristics of Nariman Mammadov’s ballet «Humay», written by the composer based on the «Komsomol poem» of the national poet Samad Vurgun. The article emphasizes the importance of each number and scene in determining the image sphere and the development of ballet drama. Also for the first time the analysis of leitmotives and leitchords of ballet, their image characteristic and a role in development of scenic action is presented.
Keywords: Leitmotif, leitchord, ballet, «Humay», «Komsomol poem», Samad Vurgun, Nariman Mammadov
Rəyçilər:
sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru,professor Ülkər Əliyeva;
fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Kamina Məmmədova