Böyük ədəbiyyatin balet məkani: “Məhəbbət Əfsanəsi”nin novator xüsusiyyətlərində Nazim Hikmət pyesinin roluna dair
AZƏRBAYCAN MİLLİ KONSERVATORİYASI
“KONSERVATORİYA” 2022 №3 (56)
AMK-nın Elmi işlər üzrə prorektoru
sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru,
AMK-nın professoru
Email: lala-abi@mail.ru
UOT + 781,68
BÖYÜK ƏDƏBİYYATIN BALET MƏKANI:
“MƏHƏBBƏT ƏFSANƏSİ”NİN NOVATOR XÜSUSİYYƏTLƏRİNDƏ NAZİM HİKMƏT PYESİNİN ROLUNA DAİR
Xülasə: Təqdim olunan məqalədə XX əsr baletinin dünyaca məşhur nümunələrindən biri sayılan “Məhəbbət əfsanəsi” baletinin timsalında intermediallıq kontekstində ədəbiyyat və balet sənətinin qarşılıqlı əlaqəsindən söhbət açılır. Vurğulanır ki, balet sənətinə yenilik gətirmiş “Məhəbbət əfsanəsinin” dramaturji məziyyətləri həm də ədəbi mənbədən qaynaqlanmışdır. Bəstəkar Arif Məlikov və xoreoqraf Yuri Qriqoroviçin birgə səyləri nəticəsində libretto müəllifi Nazim Hikmətin illər öncə yazılmış eyniadlı pyesində özünü göstərən maraqlı tapıntılar üzvi şəkildə balet leksikasına keçirilmiş, musiqi ilə xoreoqrafiyanın məxsusi ifadə vasitələrində təcəssümünü tapmışdır.
Açar sözlər: balet və ədəbiyyat, “Məhəbbət əfsanəsi” baleti, Nazim Hikmət, Yuri Qriqoroviç, Arif Məlikov
ƏDƏBİYYAT:
- Бабаев А.А. Назым Хикмет: Жизнь и творчество. М., Наука, 1975, 375 с.
- Ванслов В. В. Балеты Григоровича и проблемы хореографии. М.: Искусство, 1971. 304 с.
- Ванслов В.В. Статьи о балете. Л.: Музыка, 1980, 190 c.
- Красовская В.М. Статьи о балете. Л.: Искусство, 1967, 340 с.
- Левик Б.В. Рихард Вагнер. М.: Музыка, 1978, 440с.
- Сметанина Б.О. Интерпретация литературных образов в балете: эпизоды из творческого опыта Бориса Эйфмана. // Известия Российского государственного Педагогического университета им. А.И.Герцена, 2007 г.
- Хикмет Н. Легенда о любви. Избранное. М.: Красный пролетарий, с. 463-525
- Хикмет Н. // «За советское искусство» qəzeti, L.: 1961, 21 mart
- Хикмет Н. // «За советское искусство» qəzeti, L.: 1961, 4 aprel
Проректор по науке АНК,
доктор философии по искусствоведению,
профессор АНК
БАЛЕТНОЕ ПРОСТРАНСТВО БОЛЬШОЙ ЛИТЕРАТУРЫ:
О РОЛИ ПЬЕСЫ НАЗЫМА ХИКМЕТА В НОВАТОРСКИХ ДОСТИЖЕНИЯХ БАЛЕТА «ЛЕГЕНДА О ЛЮБВИ»
Резюме: Статья посвящена теме взаимодействия литературы и балетного искусства в контексте интермедиальности, где на примере всемирно известной «Легенды о любви» раскрываются новшества, берущие свое начало от литературного первоисточника. Подчеркивается, что в результате совместных усилий балетмейстера Юрия Григоровича и композитора Арифа Меликова, драматургические находки выдающегося турецкого поэта и писателя Назима Хикмета, отраженные в одноименной пьесе и далее в самом либретто «Легенды о любви», органично перенеслись в балет и нашли яркое воплощение выразительными средствами музыки и хореографии.
Ключевые слова: балет и литература, балет «Легенда о любви», Назым Хикмет, Юрий Григорович, Ариф Меликов
Vice-Rector for Science of the ANC,
PhD in Art History,
ANC professor
BALLET SPACE OF LARGE LITERATURE: ON THE ROLE OF NAZYM KHIKMAT’S PLAY IN THE INNOVATIVE ACHIEVEMENTS OF THE «LEGEND OF LOVE» BALLET
Summary: The article is devoted to the topic of interaction between literature and ballet art in the context of intermediality, where the example of the world-famous «Legend of Love» reveals innovations coming from a literary source. It is emphasized that as a result of the joint efforts of choreographer Yuri Grigorovich and composer Arif Melikov, the dramatic finds of the outstanding Turkish poet and writer Nazim Hikmat are organically transferred to ballet and found a vivid embodiment through the expressive means of music and choreography.
Keywords: ballet and literature, «Legend of Love» ballet, Nazim Hikmet, Yuri Grigorovich, Arif Malikov
Rəyçilər:
sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru, professor Ülkər Əliyeva
sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, professor Fəttah Xalıqzadə