Milli məqamların əmələ gəlməsində qeyri-temperasiyalı quruluşun təhlilinə dair
AZƏRBAYCAN MİLLİ KONSERVATORİYASI
«KONSERVATORİYA» 2018 № 2
AMK-nın dosenti
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
Ünvan: Bakı, Yasamal rayonu, Ələsgər Ələkbərov 7
Email: salimhak@mail.ru
UOT 781.7
MİLLİ MƏQAMLARIN ƏMƏLƏ GƏLMƏSİNDƏ QEYRİ-TEMPERASİYALI QURULUŞUN TƏHLİLİNƏ DAİR
Xülasə: Məqalədə Şərq muğam-məqam musiqisinin əsas, aparıcı xüsusiyyətlərindən biri olan qeyri-temperasiyalı səs sisteminin ümumi təhlili verilir. Qeyd olunur ki, Şərqdə bu sistem daha nizamlı və əsaslı şəkildə inkişaf etmişdir.Şərq musiqisinin bir parçası olan Azərbaycan məqamlarından səssırasında mikrotonları əks etdirən nümunələr gətirilmişdir.
Açar sözlər: temperasiya, Şərq, Qərb, muğam, məqam, əbcəd, mikroton, komma
ƏDƏBİYYAT:
- Одоевский В.Ф. Русский простолюдин… /В. Ф. Одоевский. Музыкально-литературное наследие. М.: Государственное музыкальное издательство, 1956. c. 723
- Юнусов Р.Ю. Макомы и мугамы (к типологии жанров Узбекской и Азербайджанской профессионалной монодии), Ташкент, «ФАН» Академии наук Узбекистан, 1992, с. 88
- Adamgood. Musicianforbalkan, easterneuropean, turkishandwhatevermusicURL: http://www.adamgood.com/turkish_nota/piece.php?id=1675&size=294
- ÇEVİKOĞLU Timuçin, Mostar, Aralık 2005,URL:http://www.mutriban.com/urmevi-ve-meragi/
Доцент АНК
Доктор философии по филологии
О РОЛИ НЕ ТЕМПЕРИРОВАННОГО СТРОЯ В ОБРАЗОВАНИИ ЛАДОВ АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ МУЗЫКИ
Резюме: В статье анализируется не темперированная звуковая система Восточной, в том числе Азербайджанской музыки, которая является основной и отличительной особенностью Восточных ладов. Утверждается, что на Востоке не темперированная звуковая система развивалась более основательно и более организованно. Приведены несколько примеров Азербайджанских ладов с микротонами во звукоряде.
Ключевые слова: темперация, Восток, Запад, мугам, магам, абджед, микротон, комма
PhD in philology
Assistant professor of ANC
AN ANALYSIS OF NON-TEMPERATION STRUCTURE OF THE NATIONAL MAGAMS
Summar: The article analyzes of East mugham-magam music and one of the features of non-temperamental sound system. İt says that this system more was developed on a regular and fundamental basis in the East. The samples of microtones of Azerbaijan part of the eastern music were reflected in the sound.
Key words: Temperation, East, West, mugham, magam, Abyss, Microtons, Komma
Rəyçilər:
sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, professor Lalə Hüseynova
sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, professor Fəttah Xalıqzadə