Görkəmli xanəndə Zülfü Adıgözəlovun yaradıcılıq xüsusiyyətləri
AZƏRBAYCAN MİLLİ KONSERVATORİYASI
“Konservatoriya” jurnalı 2024 № 4 (65)
Teyyub ASLANOV
Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti,
Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin
“Muğam sənəti” kafedrasının müdiri, ADMİU-nun dosenti
Ünvan: AZ1065, Bakı şəhəri, İnşaatçılar prospekti 39
İfaçılıq sənəti
UOT: 786/789
DOI: 10.62440/AMK2024
GÖRKƏMLİ XANƏNDƏ ZÜLFÜ ADIGÖZƏLOVUN
YARADICILIQ XÜSUSİYYƏTLƏRİ
Xülasə: Təqdim olunan məqalədə Əməkdar artist, görkəmli xanəndə, muğam bilicisi, xalq mahnı və təsniflərinin təfsirçisi, xalq musiqisinin təbliğatçısı Zülfü Adıgözəlovun yaradıcılığının xüsusiyyətlərindən bəhs olunur. Məqalənin əsas məqsədi Z.Adıgözəlovun ifaçılıq, pedaqoji və musiqi ictimai fəaliyyətinin araşdırılması və səciyyəvi xüsusiyyətlərinin müəyyənləşdirilməsidir. Məqalənin əsas məqsədindən irəli gələrək, Z.Adıgözəlovun yaradıcılıq xüsusiyyətlərini müəyyənləşdirən vəzifələr müəyyən olunmuşdur. Belə ki, Z.Adıgözəlovun yaradıcılıq fəaliyyətinin əsas məqamları və müxtəlif tərəfləri üzə çıxarılmışdır. Z.Adıgözəlovun Azərbaycan muğamlarının qanunauyğunluqlarını mükəmməl bilməsi, özünəməxsus aydın tələffüzə malik olması, klassik ənənələr çərçivəsində oxuması məqalədə xüsusilə vurğulanmışdır. Məqalənin elmi yeniliyi Z.Adıgözəlovun yaradıcılıq xüsusiyyətlərinin müəyyənləşdirilməsi və onlar haqqında ətraflı məlumatların verilməsidir. Məqalənin elmi əhəmiyyəti isə Z.Adıgözəlovun yaradıcılıq xüsusiyyətlərinin Azərbaycanda xanəndəlik sənətinin inkişafında rolunun müəyyən edilməsidir.
Açar sözlər: Zülfü Adıgözəlov, xanəndə, muğam, xalq mahnısı, təsnif, xalq yaradıcılığı, sənətkar
ƏDƏBİYYAT:
- Axundova G.Ə. Azərbaycanda xanəndəlik ənənəsinin və vokal mədəniyyətin yaranması və inkişafı. Monoqrafiya. B.: ADPU, 2009, 160 s.
- Faseh R.M. Azərbaycan muğamlarında söz və musiqinin əlaqəsi. B.: Çıraq, 2004, 144 s.
- Hüseynov R.B. Vaxtdan uca. : İşıq, 1987, 363 s.
- Şuşinski F.H. Azərbaycan xalq musiqiçilə B.: Yazıçı, 1985, 478 s.
- Zöhrabov R.F. Azərbaycan muğamları. B.: Təhsil, 2013, 336 s.
- Zülfü Adıgözəlov. B.: Şərq-Qərb, -2017, 125 s.
- Zülfü Adıgözəlov – xatirələrdə. B.: Şur, 1999, 140 s.
Тейюб АСЛАНОВ
Заведующий кафедрой «Искусство мугама» Азербайджанского Государственного
Университета Культуры и Искусств,
Доцент АДУКИ
ТВОРЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ ВЫДАЮЩЕГОСЯ ХАНЭНДЭ ЗУЛЬФУ АДЫГЕЗАЛОВА
Аннотация: В представленной статье подчеркивается особенности творчества Зульфу Адыгезалова, заслуженного деятеля искусств, выдающегося певца, знатока мугама, интерпретатора народных песен и тeснифа, пропагандиста народной музыки. Основная цель статьи – исследовать исполнительскую, педагогическую и музыкально-общественную деятельность З.Адыгезалова и определить его характерные черты. Исходя из основной цели статьи, определены задачи, основанные на творческих особенностях З.Адыгезалова. Таким образом, были раскрыты основные моменты и различные аспекты творческой деятельности З.Адыгезалова. В статье особо подчеркивается, что как исполнитель З.Адыгезалов прекрасно знал закономерностей азербайджанских мугамов, а также освещено его уникальное чистое произношение, пение в рамках классических традиций. Научная новизна статьи заключается в выявлении особенностей творческого пути З.Адыгезалова и предоставлении подробной информации о них. Научное значение статьи заключается в определении роли творческого своеобразия З.Адыгезалова в развитии певческого искусства в Азербайджане.
Ключевые слова: Зульфу Адыгезалов, певец, мугам, народная песня, тeснифы, народное искусство, художник
Teyyub ASLANOV
Head of the Department of “Mugham Art” of the
Azerbaijan State University of Culture and Arts,
Associate Professor of ASUCA
CREATIVE CHARACTERISTICS OF THE OUTSTANDING ARTIST ZULFU ADIGÖZALOV
Abtract: The presented article discusses the features of the creativity of Honored Artist, prominent singer, mugham expert, interpreter of folk songs and classifications, folk music promoter Zulfu Adigozalov. The main purpose of the article is to investigate Z.Adigozalov`s performing, pedagogical and musical public activities and to identify their specific features. Proceeding from the main purpose of the article, the tasks that determine the creative features of Z.Adigozalov have been identified. Thus, the main points and various aspects of Z.Adigozalov`s creative activities have been revealed. Z.Adigozalov`s perfect knowledge of the regularities of Azerbaijani mughams, his unique clear pronunciation, and his singing within the framework of classical traditions are especially emphasized in the article. The scientific novelty of the article is the identification of Z.Adigozalov`s creative features and the provision of detailed information about them. The scientific significance of the article is the determination of the role of Z.Adigozalov`s creative features in the development of the art of singing in Azerbaijan.
Keywords: Zulfu Adigozalov, singer, mugham, folk song, classification, folk art, artist
Rəyçilər:
sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Bəyimxanım Vəliyeva;
sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Humay Fərəcova