AZƏRBAYCAN MİLLİ KONSERVATORİYASI

“Konservatoriya” jurnalı 2024 №  4 (65)

Gülüstan ƏLİYEVA

Sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, dosent

Ünvan: Bakı şəhəri, Ələsgər Ələkbərov 7

Email: gulustan.aliyeva@gmail.com

Muğamşünaslıq    

UOT: 781,7         

DOI: 10.62440/AMK2024 

 

MUĞAM İFAÇILIĞINDA ZƏNGULƏNİN TƏTBİQİNƏ DAİR

 

Xülasə: Məqalədə Azərbaycan muğam ifaçılığında xanəndələr tərəfindən geniş tət­biq olunan üsullardan biri – zəngulənin istifadə üsulları və növləri haqqında mə­lumat verilir. Məqalədə əsas diqqət zəngulənin ifaçılıq üsulu kimi mənasının açıl­masına və aşıladığı təəssürata yönəldilib. Azərbaycan xanəndələri tərəfindən zən­gulənin çənə, boğaz, burun zəngulələri kimi növlərinin istifadə olunması sa­yə­sin­də bu ifaçılıq texnikasının hər bir xanəndənin fərdi keyfiyyətlərindən irəli gə­lən, yüksək peşəkarlıq tələb edən bir üsul olduğu qeyd edilir. Məqalədə, həmçinin, “Şur” muğam dəstgahı nümunəsində Xan Şuşinski və Ağaxan Abdullayev tə­rə­fin­dən zəngulədən istifadə növləri göstərilir.

Açar sözlər: muğam, xanəndə, zəngulə, “Şur” dəstgahı, Bülbül, Xan Şuşinski, Ağaxan Abdullayev

         endir

 PDF

ƏDƏBİYYAT:

  1. Bədəlbəyli Ə.B. İzahlı monoqrafik musiqi lüğəti. : Elm, 1969, 248 s.
  2. Bülbül. Seçilmiş məqalə və məruzələri. B.: AMEA, 1968, 227
  3. Dağlı Ə. Ozan Qaravəli. I kitab. : MBM, 2006, 192 s.
  4. Nəsimi İ. Seçilmiş əsərləri. İki cilddə, I c. B.: Lider, 2004, 345 s.
  5. Səfərova Z.Y. Azərbaycan musiqi elmi. XIII-XX əsrlər. B.: Azərnəşr, 2006, 544 s.
  6. Nizami Gəncəvi. Lirika. Lider Nəşriyyat, Bakı, 2004, 160 s.

Saytoqrafiya:

  1. Muğam ensiklopediyası URL: http://mugam.musigi-dunya.az/
  2. Valeh Rəhimov ilə müsahibə. 09/09/2024/
  3. Obastan elektron lüğətində sözlük. URL:https://sozluk.obastan.com/q%C3%BCnn%C9%99
  4. Ağaxan Abdullayev, Vamiq Məmmədəliyev, Elman Bədəlov – Şur. Professor Vamiq Məmmədəliyevin arxivindən. URL:https://www.youtube.com/watch?v=CjWYmMg4ai8
  5. Xan Şuşinski – ŞUR. URL: https://www.youtube.com/watch?v=goddfOhGGDo
  6. Mədəniyyət TV. Qızıl Fond — 20.03.022 | Əlibaba Məmmədov. URL:https://www.youtube.com/watch?v=jtEjnuln-g4

 

Гюлистан АЛИЕВА

 Доктор философии по искусствоведению, доцент

 

О ПРИМЕНЕНИИ ЗАНГУЛЕ В ИСПОЛНИТЕЛЬСТВЕ МУГАМА

Аннотация: В статье дается информация о способах и видах исполь­зо­ва­ния зангуле – одного из приемов, широко применяемых певцами в исполнении азер­бай­джанского мугама. В статье основное внимание уделяется раскрытию зна­чения зангюла как исполнительской техники и впечатления, которое она передает. Такие виды зангуле, как челюстные, горловые, носовые, присущие разным исполнительским школам азербайджанского мугама, требует от певцов-ханенде высокого профессионализма. В статье также показаны виды использования зан­гуле различными ханенде, такими как Хан Шушинский и Агахан Абдуллаев на при­ме­ре мугам дастгяха «Шур».

Ключевые слова: мугам, ханенде, зангуле, «Шур», Бюльбюль, Хан Шушинский, Агахан Абдуллаев

 

Gulustan ALİYEVA

PhD, associate professor of AMK

 

ON THE APPLICATION OF ZANGULA IN MUGHAM PERFORMER

Abstract: The article provides information on the methods and types of using zangule, one of the techniques widely used by singers in performing Azerbaijani mugham. The article focuses on revealing the meaning of zangule as a performing technique and the impression it conveys. Such types of zangule as jaw, throat, nasal, inherent in different performing schools of Azerbaijani mugham, require high professionalism from singers-khanendes. The article also shows the types of use of zangule by various khanendes, such as Khan Shushinsky and Agahan Abdullayev, using the example of the mugham-dastgah «Shur».

Keywords: mugham, khanende, zangula, “Shur» mugham-dastgah, Bulbul, Khan Shushunsky, Agakhan Abdullayev

 

Rəyçilər:

Xalq artisti, professor Mənsum İbrahimov;

Əməkdar artist, AMK-nın dosenti Valeh Rəhimov

 

Mövzuya uyğun