Azərbaycan bəstəkarlarının tar üçün birhissəli proqramlı əsərləri
AZƏRBAYCAN MİLLİ KONSERVATORİYASI
«KONSERVATORİYA» 2020 № 1-2 (47)
AMK-nın dosenti və dissertantı
Elmi məsləhətçi: Fəxrəddin Baxşəliyev sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru,
dosent
Ünvan: Bakı, Yasamal rayonu, Ələsgər Ələkbərov 7
E-mail: sptar1980@mail.ru
UOT: +786
AZƏRBAYCAN BƏSTƏKARLARININ TAR ÜÇÜN BİRHİSSƏLİ PROQRAMLI ƏSƏRLƏRİ
Xülasə: Məqalədə Azərbaycan musiqi mədəniyyətində tar alətinin rolu haqqında mə- lumat verilir. Azərbaycan bəstəkarlarının yaradıcılığında tar üçün birhissəli proqram- lı əsərlər nəzərdən keçirilir. Müəllif tar üçün birhissəli proqramlı əsərləri ifaçılıq tər- kibinə görə, onları bir tərəfdən solo tar və müşayiət (fortepiano və ya kamera ansamb- lı ilə) üçün əsərlər, digər tərəfdən ansambl və ya orkestrin tərkibində tardan istifadə olunan əsərlər kimi qruplara ayırır. Məqalədə xüsusilə son illərdə yaranmış tar üçün birhissəli proqramlı əsərlər və onların ifaçılıq xüsusiyyətləri işıqlandırılır.
Açar sözlər: tar, muğam, bəstəkar, ifaçılıq, birhissəli proqramlı əsərlər
ƏDƏBİYYAT:
- Hacıbəyli Ü.Ə. Seçilmiş əsərləri. 2 cilddə. II cild. B.: Şərq-Qərb, 2005. 456 s. URL:https://ebooks.azlibnet.az/book/OgDe9HkN.pdf
- Novruzov A.M Üzeyir Hacıbəyovun tarın not ifaçılığında // «Musiqi dünyası» jurnalı, № 3-4 (5), 2000, s. 14-16.
- Novruzov M Vasif Allahverdiyevin solo tar üçün «Qarabağ haqqında ballada» əsəri. // «Musiqi dünyası» jurnalı, № 3-4 (33), 2007, s. 82-84.
- Yusifova H.S. Sevda İbrahimova — «Qurbansız qalan tarım». // «Musiqi dünyası» jurnalı, № 1-2, 2008, s. 108-110.
- Zöhrabov R.F. Azərbaycan muğamları. B.: Təhsil, 2013. 336
- Zöhrabov R.F. «Xatirə» poeması. / «Ədəbiyyat və incəsənət qəzeti, 1982, 8 yanvar.
Saytoqrafiya
- Александр Чайковский: «Написав реквием «Ходжалы», хотел поддержать людей, переживших ужасы войны»/ Day.az. КУЛЬТУРА, 3 августа, 2012 08:09 URL:https://news.day.az/culture/347493.html
Доцент и диссертант АНК
ОДНОЧАСТНЫЕ ПРОГРАМНЫЕ ПРОИЗВЕДЕНИЯ ДЛЯ ТАРА АЗЕРБАЙДЖАНСКИХ КОМПОЗИТОРОВ
Резюме: В статье представлена информация о роли тара в азербайджанской музыкальной культуре. Рассматриваются одночастные программные произведения для тара в творчестве азербайджанских композиторов. Автор характеризует одночастные программные произведения по их исполнительскому составу: произведения для соло тара с сопровождением (фортепиано или камерного ансамбля) и произведения для ансамбля или камерного оркестра, включающий в составе тар. В статье освещаются одночастные программные произведения для тара, созданные в послед- ние годы.
Ключевые слова: тар, мугам, композитор, исполнительство, одночастные прoграммные произведения
Assistant professor and candidate for a degree of ANC
ONE-PART PROGRAM WORKS FOR THE TAR OF AZERBAIJANI COMPOSERS
Summary: The article provides information on the role of the tar in the Azerbaijani musical culture. One-part program works for the tar in the works of Azerbaijani composers is considered. The author characterizes one-part program works by their performing composition: on the one hand, the works for solo tar with accompaniment (piano or chamber ensemble), on the other hand, the works for ensemble or chamber orchestra, which includes the tar. The article highlights one-part program works for tar created in recent years.
Keywords: tar, mugham, composer, performance, one-part program works
Rəyçilər:
sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, professor Quliyev Akif;
sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru, professor Həsənova Cəmilə