AZƏRBAYCAN MİLLİ KONSERVATORİYASI

“KONSERVATORİYA”  2020 № 3 (48)

Gülnar AXUNDOVA

AMEA-nın Memarlıq və İncəsənət İnstitutunun doktorantı

Elmi rəhbər: sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, professor Sevil Fərhadova

E-mail: axundova.gulnar@mail.ru

UOT: +786                     

 

ASƏF ZEYNALLININ “ÇAHARGAH” PYESİNİN MƏQAM-İNTONASİYA XÜSUSİYYƏTLƏRİ

 

Xülasə: Məqalədə “Çahargah” muğamının bəstəkar yaradıcılığında məqam-into­na­si­ya məzmununun interpretasiyası məsələləri Asəf Zeynallının eyniadlı pyesi əsasında təd­qiq olunmuşdur. O dövrdə yeni formalaşan milli bəstəkarlıq məktəbinin parlaq nü­ma­yəndələrindən olan Asəf Zeynallı Avropa musiqi formalarının milli məzmunla sin­te­zi­nin mahir ustası idi. Məqalədə eyni zamanda Çahargah muğamına xas olan ifadə va­sitələrinin müəllif tərəfindən incə hissiyyatla təcəssümü öz ifadəsini tapmışdır.

Açar sözlər: Çahargah, muğam, məqam, forma, Asəf Zeynallı, fortepiano

endir

PDF

ƏDƏBİYYAT:

  1. Abışova A.R. “Çahargah” muğamının melodik xüsusiyyətləri və məqam əsası. // “Konservatoriya” jurnalı, 3(33)/2016, s.15-20 URL: http://konservatoriya.az/?p=6102
  2. Abasquliyeva L.Ə. Azərbaycan fortepiano musiqisinin yaranmasında Üzeyir Hacıbəyovun rolu. // “Musiqi dünyası” jurnalı, 3-4/2005, s. 55-57
  3. Hacıbəyli Ü.Ə. Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları. B.: Apastrof, 2010, 152 s.
  4. Həsənova C.İ. Asəf Zeynallının əsərlərində milli lad-intonasiya xüsusiyyətləri. // “Musiqi dünyası” jurnalı, 1-2/2004, s.52 URL: http://www.musigi-dunya.az/new/read_magazine.asp?id=324
  5. İbrahimova Ş. Azərbaycan kamera-instrumental musiqisinin bəzi xüsusiyyətləri. // “Musiqi dünyası” jurnalı, 3-4/2005, s.268-271
  6. Şıxəliyev İ.N. Azərbaycan musiqisinin lad nəzəriyyəsi. B.: 2015, 172 s.
  7. Шарифова В. Асеф Зейналлы. / Композиторы Азербайджана, l том, Б: Ишыг, 1986, 250 с., с.173-202
  8. Сеидов Т. М. Развитие жанров азербайджанской фортепианной музыки. Б.: Шур, 1992, 308 с.

Notoqrafiya

  1. Zeynallı A. “Çargah” fortepiano üçün. B.: ADMN, 1955, 5 s.

Saytoqrafiya

  1. “Konservatoriya” elmi jurnalının saytında “Çahargah” açar sözü vasitəsilə axtarışın nəticələri. URL:http://konservatoriya.az//?s=%C3%87ahargah
  2. Hacıbəyli Ü.Ə. Xalq üslubunda Azərbaycan ladlarında musiqi bəstələmək qaydaları. Çahargah məqamı. Elektron kitab. URL:http://musbook.musigi-dunya.az/az/line_kvints_3cahargah.html

 

Гюльнар АХУНДОВА

Докторант института

Архитектуры и искусства НАНА

 

К АНАЛИЗУ ЛАДОИНТОНАЦИОННЫХ СВОЙСТ ПЬЕСЫ

АСАФА ЗЕЙНАЛЛЫ «ЧАХАРГЯХ»

 

Резюме: В настоящей статье освещается вопрос композиторской интер­пре­та­ции ладоинтонационного содержания азербайджанского мугама Чахаргях на при­мере одноименной пьесы Асафа Зейналлы. Будучи ярким представителем нацио­наль­ной композиторской школы периода ее становления, Асаф Зейналлы запомнился как мастер синтеза европейской музыкальной формы с классическим национальным со­дер­жанием. В миниатюре в рамках классической трехчастной формы композитор умело использует элементы лад-интонации, характерные для мугама Чахаргях. В ра­боте, в частности, рассматривается, тонкое ощущение и воплощение композитором выразительных возможностей мугама Чахаргях.

Ключевые слова: Чахаргях, мугам, лад, форма, Асаф Зейналлы, фортепиано

 

Gulnar AKHUNDOVA

Doctoral student at the institute

Architecture and Art of ANAS

 

ABOUT ANALYSIS OF THE MODAL-INTONATION PROPERTIES

OF THE PIECE BY ASAF ZEYNALLI «CHAHARGAH»

 

Summary: The article is dedicated to the works of the brilliant talent Asaf Zeynalli, one of the founders of the Azerbaijan Composition School, and the analysis of the play «Chahargah» written for piano. Asaf Zeynally is remembered as a master of synthesis of European musical form with classical national content. In this miniature, within the classical three-dimensional style, the composer skillfully uses the elements of mode-intonation characteristic for Chahargah mugham. Folk songs and dances based on mugham and the mode of the same name were used in this work.

Keywords: Chahargah, mugham, modal, form, Asaf Zeynalli, piano

 

Rəyçilər:

sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, professor Sevil Fərhadova

sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Həbibə Məmmədova

 

Mövzuya uyğun