AZƏRBAYCAN MİLLİ KONSERVATORİYASI

«Konservatoriya» jurnalı 2025 № 1 (66)   

Nazlı ALLAHVERDİYEVA

Musiqişünas

T.Quliyev adına 12 nömrəli Onbirillik Musiqi Məktəbi

Ünvan: Bakı şəhəri, Səbail rayonu, Yusif bəy İbrahimli 6

E-mail: bintulhuseyn@gmail.com

UOT 78.071.1                      

DOI: 10.62440/AMK2025-1.s.97-107

 

ELNARƏ DADAŞOVANIN ORQAN YARADICILIĞI

 

Xülasə: Azərbaycan bəstəkarlarının yaradıcılığında orqan alətinin zəngin tembr im­kanlarını, onun möhtəşəmliyini bilərək təcrübədə istifadə etmələri, alətin geniş po­tensial imkanlarının – folklor musiqisi, aşıq havaları, nəhayət muğamın inton­a­si­yaları dilində “danışdırmaları” ümumilikdə orqan musiqisinin qollarını milli ruh­da şaxələndirərək zənginləşdirən amillərdəndir. Bu mənada Elnarə Dadaş­ova­nın orqan üçün yazılan əsərləri də özünəməxsusluğu ilə seçilir. Bəstəkarın orqan əsər­lərinin təhlilini apararaq onun özünəməxsus dəst-xəttini izləmək, hər bir əs­ə­rin ideyasını anlamaq, Avropa alətinin milli ruha bəstəkar tərəfindən necə kök­lən­mə­sini tədqiq etmək qarşıya qoyulan əsas məqsədlərdəndir.

Açar sözlər: orqan, musiqi, bəstəkar, təhlil, muğam, məqam, Elnarə Dadaşova 

endir

PDF

 

 

 

 

ƏDƏBİYYAT:

Azərbaycan dilində

  1. Aslanova L. Elnarə Dadaşovanın kamera-instrumental yaradıcılığı milli ənənələr kontekstində. – Bakı – 2024 – 26 s.
  2. Azərinform. Orqan səslənir. //“Azərbaycan gəncləri” qəzeti – 11.1988
  3. Dadaşova E. Azərbaycan xalq rəqslərində melodik yönəlmə və modulyasiyalar, — Bakı – 2008 — 154 s.
  4. Dadaşzadə Z.A. Elnarə Dadaşova. – Bakı: Şərq-Qərb nəşriyyatı, – 2015; – 32 s.
  5. Dadaşzadə Z.A. Elnarə Dadaşovanın nurlu səslər aləmi. // “Musiqi dünyası” jurnalı –2012, № 1/50– 98 s.
  6. Əsədov B. Titrəsin göylərdə ərğənun səsi. // “Azərbaycan” qəzeti, 30.07.2003
  7. Əsgərov Ə. Mahir ifaçı. // “Azərbaycan qadını” qəzeti, –18.05.1987
  8. Hacıbəyli Ü.Ə. Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları. – Bakı: Yazıçı, – –151 s.
  9. Xəlilzadə F. Azərbaycanlı bəstəkar Avropada sevilir. // “Azərbaycan” qəzeti, –04.2009
  10. Hüseynova G. Musiqi əsərlərinin təhlilinə aid metodik tövsiyələr. – Bakı: Adiloğlu, – – 71 s.
  11. İmanov R. Şəhərimizin konsert salonlarında orqan musiqisi gecələri. // “Bakı” qəzeti -13.02.1969
  12. İsmayılov M.S. Azərbaycan xalq musiqisinin məqam və muğam nəzəriyyəsinə dair elmi-metodik oçerklər. – Bakı: Elm, 1991 – 120 s.
  13. Məmmədov Ə. Ustad bəstəkarın yetirməsi. // “Ədəbiyyat və İncəsənət” qəzeti -18.07.1986
  14. Səfərova Z. Azərbaycan musiqi elmi. –Bakı: Elm, – – 588 s.
  15. Yaqubova T. Alətlərin kralı. – Bakı: Nurlan – 2016; – 150 s.

Rus dilində

  1. Ашумова А. Пути развития органной культуры в Азербайджане. – Баку: Мутарджим – 2013. – 120 с.
  2. Мазел Л. “Строение музыкальных произведений. – Москва: Музыка – 1986; – 527 с.
  3. Якубова Т. Путеводные звёзды. – Баку: Afpoliqraf, – 2019; – 259 с.
  4. Якубова Т. Словарь органной терминологии (на шести языках). – Баку: Нурлан, – 2005, – 94 с.

Saytoqrafiya

  1. Musiqi dünyasında iz qoyan sənətkar. http://anl.az/down/meqale/xalqcebhesi/2012/yanvar/228460.htm
  2. Orqan musiqisinə həsr olunmuş plenumun müzakirəsi. http://www.musigi-dunya.az/new/added.asp?action=print&txt=470

Müsahibə:

  1. Elnarə Dadaşova ilə müsahibə. 18 dekabr 2021

 

Назлы АЛЛАХВЕРДИЕВА

Музыковед

 

ОРГАННОЕ ТВОРЧЕСТВО ЭЛЬНАРЫ ДАДАШОВОЙ

 

Аннотация: Творческое использование азербайджанскими композиторами богатых тембровых возможностей органного инструмента, знание его великолепия, «рассуждение» о широких потенциальных возможностях инстру­мен­та на языке фольклорной музыки, любовных напевов, наконец, мугамных инто­на­ций обогащает отрасли органной музыки в целом, разнообразя их в нацио­наль­ном духе. В этом смысле произведения Эльнары Дадашовой, написанные для ор­га­на, отличаются своей уникальностью. Анализ органных произведений компози­то­ра, прослеживание его уникального почерка, понимание идеи каждого произ­ве­де­ния, изучение того, как композитор европейский инструмент адаптировал к нацио­нальному духу, входят в число основных целей.

Ключевые слова: орган, музыка, композитор, анализ, мугам, момент, Эльнара Дадашова

 

Nazlı ALLAHVERDIYEVA

Musicologist

 

ORGAN CREATIVITY OF ELNARA DADASHEVA

 

Abstract: The fact that Azerbaijani composers know and use the rich timbre possibilities of the organ instrument, its magnificence, and “speak” the instrument’s wide potential possibilities in the language of folklore music, ashug melodies, and finally mugham intonations, enriches the branches of organ music in general by diversifying them in the national spirit. In this sense, Elnara Dadashova’s works written for the organ are also distinguished by their uniqueness. The main goals set are to analyze the composer’s organ works and follow his unique style, to understand the idea of each work, and to study how the European instrument is rooted in the national spirit by the composer.

Keywords: organ, music, composer, analysis, mugham, maqam, Elnara Dadashova

 

Rəyçilər:      sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Həsənzadə Xatirə

                        sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Qulamova Jalə

 

Mövzuya uyğun